Nowo opracowana szczepionka, nazwana roboczo PreS-RBD, to połączenie szczepionki koronawirusowej i szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. W badaniach przedklinicznych preparat sprawił się bardzo dobrze. Nawet omikron nie był w stanie "uciec" przed przeciwciałami pojawiającymi się w reakcji na tę szczepionką.
Prace nad nową szczepionką na COVID-19 prowadzone są na Uniwersytecie Medycznym w Wiedniu (MedUni Vienna - Austria). Tak zwane dane przedkliniczne, pochodzące z doświadczeń laboratoryjnych, zostały już opublikowane w czasopiśmie "Alergy". Wskazują, że szczepionka może być skuteczna w przypadku wszystkich znanych dotychczas wariantów SARS-CoV-2, nie wyłączając omikrona. Co więcej, twórcy szczepionki są zdania, że ich preparat zadziała nawet, gdy będzie podany jako pierwsza dawka, gdy nie mamy jeszcze żadnej odporności na koronawirusa (czyli sprawdzi się nie tylko jako szczepionka przypominająca).
Badania przedkliniczne przeprowadzono z użyciem wyhodowanych w laboratorium komórek oraz przetestowano nowy preparat na królikach.
Szczepionka PreS-RBD to połączenie szczepionki koronawirusowej i szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B - wyjaśniają naukowcy.
Jest to tak zwana szczepionka podjednostkowa, oparta na strukturalnie sfałdowanym rekombinowanym białku fuzyjnym, składającym się z dwóch połączonych domen białka kolca koronawirusa (skrócone nazwy to RBD i NTD) oraz z antygenu PreS wirusa wywołującego zapalenie wątroby typu B (to wirus o nazwie HBV). Kluczowe w procesie zakażania jest białko S (białko kolca, białko szczytowe), w którym wyróżnia się dwie części (podjednostki), określane jako S1 i S2. Nas tutaj interesuje podjednostka S1, bo to ona weszła w skład szczepionki. Składa się z domeny wiążącej receptor (ang. Receptor Binding Domain, RBD) oraz z domeny N-terminalnej (NTD).
Domena wiążąca receptor (ang. Receptor-Binding Domain, RBD) to jedna z właściwości białka szczytowego. Jest czymś w rodzaju "haka", którym wirus chwyta się komórki gospodarza, a ściślej rzecz biorąc, receptora o nazwie ACE2. Aby nie dopuścić do zakażenia komórki układ immunologiczny wytwarza przeciwciała blokujące proces łączenia się koronawirusa z receptorem. RBD jest zatem naturalnym celem przeciwciał neutralizujących, produkowanych przez układ immunologiczny w odpowiedzi na zakażenie lub szczepionkę. Domena wiążąca receptor (RBD) nosi także nazwę domeny C-terminalnej.
W podjednostce S1 wirusa wyróżnia się ponadto domenę N-terminalną (ang. N-terminal domain, NTD). Tę domenę wykorzystuje wirus w początkowym stadium wiązania się z komórką gospodarza.
Zatem nowa szczepionka wykorzystuje dwie domeny, które dodatkowo wzmacnia antygenem PreS.
Antygen to każdy związek chemiczny, który ma następujące właściwości - jest wykrywalny przez układ odpornościowy i wzbudza odpowiedź immunologiczną przeciwko sobie oraz wiąże się ze swoistymi przeciwciałami neutralizującymi. W nowej szczepionce jako antygenu użyto antygenu PreS, pochodzącego od wirusa zapalenia wątroby typu B.
- Obecnie dostępne genetyczne szczepionki przeciwko SARS-CoV-2 indukują głównie przejściową odpowiedź przeciwciał IgG1, podczas gdy szczepionka PreS-RBD może dodatkowo indukować długowieczne przeciwciała IgG4 specyficzne dla RBD - piszą twórcy preparatu.
Doświadczenia pokazały, że szczepionka PreS-RBD silniej blokowała proces łączenia się wirusa z komórką niż obecnie dostępne szczepionki. Indukowała też wyższe miana przeciwciał neutralizujących, jeśli porównać je ze stężeniem przeciwciał u osób zaszczepionych podwójną dawką jednej z aktualnie zarejestrowanych szczepionek na COVID-19 lub u ozdrowieńców.
Kolejna zaleta tej eksperymentalnej szczepionki to łatwość wytwarzania, ponieważ oparta jest na antygenie pochodzącym z białka wirusa HBV. A jest to technologia, którą austriaccy naukowcy wykorzystują od wielu lat przy opracowywaniu szczepionek przeciwalergicznych. Preparaty na bazie PreS poddawano już w przeszłości badaniom klinicznym, a ich wyniki były bardzo obiecujące. Pokazywały, że tego typu szczepionka jest bezpieczna dla ludzi oraz może być podawana wielokrotnie.
Twórcy szczepionki PreS-RBD mają nadzieję, że przejdzie teraz do etapu badań klinicznych z udziałem ludzi.
Źródło: www.gazeta.pl
