Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych już obowiązuje. Warto wiedzieć, jakie zapisy i regulacje zawiera.
Rządowy projekt ustawy przygotowano w związku z epidemią koronawirusa SARS-CoV-2 i lawinowym wzrostem zachorowań w Europie, również w Polsce. Ustawę przegłosował Sejm i Senat, została również ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Warto wiedzieć, jak zawarte w niej zapisy mogą wpłynąć na nasze codzienne życie: pracę, opiekę nad dzieckiem, wizyty lekarskie.
Ustawa w sprawie koronawirusa: zapisy dla rodziców i pacjentów
Specjalna ustawa w sposób istotny reguluje kwestie pracy, opieki nad dziećmi oraz zasady świadczenia opieki medycznej w związku z rozprzestrzenianiem się choroby COVID-19.
W ustawie znalazł się zapis, że w celu przeciwdziałania chorobie COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków zdalnie z domu.
Kolejny zapis ważny jest dla rodziców: w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły rodzic, który sprawuje wówczas opiekę nad dzieckiem, ma prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego (nie dłużej jednak, niż przed 14 dni). Zapis ten dotyczy rodziców dzieci w wieku do 8 lat.
Ustawa określa również zasady świadczenia opieki medycznej w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 oraz zasady finansowania tychże świadczeń. W ustawie zapisano, że minister zdrowia na podstawie informacji dostarczonych przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego ustali i przekaże w specjalnym obwieszczeniu maksymalne ceny na produkty, które mogą być wykorzystane w związku z przeciwdziałaniem epidemii COVID-19. Należą do nich m.in. określone produkty lecznicze, wyroby medyczne, czy środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego.
Jednym z zapisów ważnych z punktu widzenia pacjentów jest również ten mówiący o możliwości wystawienia recepty farmaceutycznej – farmaceuta mający prawo wykonywania zawodu może to zrobić w przypadku zagrożenia zdrowia pacjenta, związanego z COVID-19.
Ustawa w sprawie koronawirusa: strefy zagrożenia
Ustawa zakłada również, że w przypadku braku niektórych produktów leczniczych, wyrobów medycznych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego minister zdrowia może ograniczyć ich ilość na jednego pacjenta. W ustawie znalazł się również zapis, zmieniający treść ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284 i 322) i określający strefy epidemii. Zgodnie z nim:
strefa zero – to obszar, na którym wystąpił stan epidemii, znajdujący się bezpośrednio wokół ogniska wirusa, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom, nakazom oraz środkom kontroli;
strefa buforowa – to obszar wokół strefy zero, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom lub nakazom dotyczącym przemieszczania się ludzi;
strefa zagrożenia – to obszar, na którym możliwe jest ryzyko wystąpienia stanu epidemii;
zagrożony obszar – obszar jednej lub kilku jednostek podziału terytorialnego kraju lub obszar określony w sposób inny niż przez odniesienie do jednostek podziału terytorialnego kraju;
miejsce kwarantanny – odrębny obiekt budowlany czasowego pobytu osób chorych lub podejrzanych o zachorowanie, w którym prowadzi się kwarantannę.
Ustawa określa również zasady hospitalizacji oraz kwarantanny. Zgodnie z nimi, osoby chore lub podejrzane o zachorowanie mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji, zaś osoby zdrowe, które miały kontakt z osobami chorymi podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, wówczas, jeżeli taką decyzję wyda organ inspekcji sanitarnej, przez okres nie dłuższy niż 21 dni (licząc od ostatniego dnia kontaktu), przy czym zarówno kwarantanna, jak i nadzór epidemiologiczny może być wielokrotnie stosowany wobec tej samej osoby aż do czasu, gdy inspekcja sanitarna stwierdzi brak zagrożenia dla zdrowia lub życia.
Przewiduje również, że – jeśli „użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub może okazać się niewystarczające” Minister Obrony Narodowej może przekazać do dyspozycji Głównego Inspektora Sanitarnego lub wojewody oddziały wojska.