Wielu z naszych sympatyków nieobojętnych na los osób będących w potrzebie dopytuje, czy mogą przekazać fundacji darowiznę. Odpowiadamy: darczyńcami mogą być nie tylko osoby fizyczne, ale i prawne, czyli firmy, spółki itd. Darowizny może otrzymać każda fundacja i zarejestrowane stowarzyszenie, w tym również stowarzyszenie zwykłe. Również te, które mają status pożytku publicznego. Tak jak Fundacja Zbieramy Razem z siedzibą w Gdańsku, która nie byłaby w stanie udzielać pomocy podopiecznym na tak szeroką skalę, jak dotąd to czyni.
Stowarzyszenia i fundacje korzystają z ofiarności zarówno jednych, jaki i drugich. Mogą także, jako osoby prawne, same przekazać darowiznę innej organizacji.
Co to w ogóle takiego „darowizna”? Darowizna to pieniądze lub rzeczy, które należą do nas i które przekazujemy komuś innemu, nie chcąc nic w zamian. Oficjalna definicja zawarta w kodeksie cywilnym właśnie to potwierdza. Że to „forma umowy, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku”. O darowiźnie mówimy więc wtedy, kiedy dzielimy się swoją własnością, czyli przekazujemy pieniądze z własnej kieszeni lub sprzęty, które do nas należą.
Możemy ją przekazać Fundacji Zbieramy Razem działającej na rzecz określonych w ustawie celów społecznych. Przekazywana jest w roku podatkowym, z którego się rozliczamy. Dla podatnika korzyść z tego taka, że o kwotę darowizny pomniejszana jest podstawa do opodatkowania.
Darowiznę można przekazać na dowolnie wybrane działanie statutowe organizacji (np. dokarmianie dzieci, opłaty za telefon, zakup sprzętu komputerowego itd.). Jeśli jednak chcemy skorzystać z ulgi z racji przekazania darowizny, wówczas podstawą przyjmowania darowizny przez organizację są cele, dla których została ona powołana (zapisane w jej statucie). Cele, na które można przekazać darowiznę podlegającą odliczeniu od podstawy opodatkowania, muszą mieścić się w spisie określonym w art. 4 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jest to bardzo szeroka lista i w praktyce trudno znaleźć organizację, której cele statutowe by poza nią wykraczały.
Posiadanie statusu OPP nie jest konieczne, aby móc dostać darowiznę. Darowiznę może otrzymać każda organizacja, która została zarejestrowana w sądzie (czyli ma osobowość prawną) – stowarzyszenie lub fundacja. Nie muszą one mieć statusu organizacji pożytku publicznego. Trzeba jednak pamiętać, że darowizna może być przeznaczona tylko na określone cele społeczne, które realizuje dana organizacja i ma je zapisane w statucie. Informacje o tym, jakie to cele znajdziemy w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Od podstawy opodatkowania osoby fizyczne mogą odliczyć darowizny w kwocie nie wyższej niż 6% uzyskanego dochodu. W przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, to powinna ona być udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej organizacji. Zaś w przypadku darowania rzeczy lub usług - dokumentem potwierdzającym przekazanie tej darowizny oraz dokumentami potwierdzającymi faktyczne wydatki związane z tą darowizną.
Osoby prawne od podstawy opodatkowania mogą odliczyć darowizny w kwocie nie wyższej niż 10% uzyskanego dochodu. I w tym przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, to powinna ona być udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej organizacji, zaś w przypadku darowania rzeczy lub usług - dokumentem potwierdzającym przekazanie tej darowizny oraz dokumentami potwierdzającymi faktyczne wydatki związane z tą darowizną.
Darowizny są jednym ze źródeł finansowania działalności stowarzyszeń i fundacji. Darczyńca, kierując się zasadą hojności, może w ten sposób przekazać Fundacji Zbieramy Razem nieodpłatnie np. pieniądze, nieruchomość, rzecz. Wygodną, a czasem konieczną jej formą jest umowa pisemna.
Umowa darowizny zawsze jest nieodpłatna, a więc nie może zawierać zapisów świadczących o otrzymaniu przez darczyńcę od obdarowanego świadczenia, które ma być ekwiwalentem za otrzymanie darowizny. Umowa darowizny może jednak przewidywać „obciążenie obdarowanego poleceniem”, tj. obowiązkiem konkretnego działania, np. przeznaczenia przez obdarowanego darowanej rzeczy na konkretny cel (a nie ogólnie na organizację). Polecenie to może mieć na względzie interes osoby trzeciej (np. pomoc dla osoby samotnej), interes społeczny (np. wykorzystanie przekazanych środków na określoną akcję charytatywną), a nawet interes samego obdarowanego (np. zakup komputera).
Zachęcamy darczyńców, zarówno tych reprezentujących firmy, jak i indywidualnych. To także dzięki darczyńcom nieobojętnym na los naszych podopiecznych udaje się nam otaczać pomocą coraz szerszy krąg osób będących w beznadziejnie materialnej sytuacji. Dodatkową zachętą dla darczyńców jest możliwość odliczenia darowizny od dochodu.
Pamiętaj. tylko darowizny przekazane na fundację lub zarejestrowane stowarzyszenia, w tym również stowarzyszenia zwykłe upoważniają do odliczeń od podstawy opodatkowania. Darowizny przekazane za pośrednictwem portali zbiórkowych nie będących fundacjami nie podlegają tego typu regulacjom związanymi z ulgami podatkowymi. Można to sprawdzić tutaj: https://ekrs.ms.gov.pl/web/wyszukiwarka-krs/strona-glowna.
Aby móc odliczyć darowiznę od podatku konieczna jest możliwość udowodnienia, że rzeczywiście taka darowizna miała miejsce i, że wykonana była na cele pożytku publicznego. Zazwyczaj wystarczające będzie potwierdzenie wykonania przelewu, oczywiście pod warunkiem, że na potwierdzeniu znajdą się pełne dane darczyńcy i obdarowanego. W przypadku serwisów zbiórkowych problemem są platformy pośredniczące w płatnościach – często jako tytuł przelewu występuje tylko kod lub numer, a nie jest to wystarczający dowód dla Urzędu Skarbowego chyba że płatność następuje tradycyjnym przelewem bankowym.
Podstawa prawna:
- art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ("ustawa PIT")
- art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1817 z późn. zm.)
