Czy za bon turystyczny będzie można zatankować jadąc z dziećmi na wakacje? Czy wsparcie trzeba wykorzystać do końca sierpnia? Jakie trzeba mieć dochody, by dostać pieniądze na wakacje? W tym tygodniu ma wreszcie ruszyć Polski Bon Turystyczny. Rodzice wciąż mają wątpliwości, na jakich zasadach będzie można z niego korzystać. Dziennik Fakt odpowiada aż na 50 pytań związanych z bonem turystycznym.
- Kto dostanie bon turystyczny?
Bon turystyczny to nowe wsparcie na dziecko. Występować będą o niego rodzice. Przyznany będzie na dziecko, które pobiera 500+ lub którego rodzice pracują za granicą i wystąpili o odpowiednik 500+ w innym kraju Unii Europejskiej.
- Ile wyniesie bon?
500 zł na dziecko. Czyli rodzina z dwójką dzieci dostanie czeki warte 1000 zł, z trójką – 1500 zł. Nie będą one jednak wypłacone w formie gotówki, ale kodu, który trzeba będzie podać, rezerwując noclegi dla dziecka.
- Czy można dostać więcej niż 500 zł na dziecko?
Tak, na dziecko niepełnosprawne przysługiwać będą dwa bony – czyli razem 1000 zł. To dlatego, że zwykle dziecko niepełnosprawne potrzebuje opiekuna, dlatego tu wsparcie przyznane będzie w podwójnej wysokości.
- Czy trzeba składać wniosek o bon?
Nie, żadnych wniosków nie trzeba będzie składać. Bon należy jednak aktywować. By to zrobić, trzeba założyć profil na Platformie Usług Elektronicznych PUE ZUS i tam się zarejestrować. Rodzice, którzy będą mieli problem z założeniem profilu, uzyskają pomoc w każdym oddziale ZUS.
- Czy rodzic zamiast 500 zł może dostać bon w niższej kwocie?
Tak. Jeśli np. rodzice są po rozwodzie i sąd zdecydował o opiece naprzemiennej (czyli matka opiekuje się dzieckiem np. przez dwa tygodnie w miesiącu, ojciec – przez kolejne dwa tygodnie), wtedy bon zostanie podzielony. I każdy rodzic dostanie po 250 zł – w sumie na dziecko będzie jednak 500 zł.
- Co zrobić, by dostać bon?
Trzeba będzie zalogować się na swój profil na PUE ZUS na www.zus.pl. Następnie wybrać zakładkę „Ogólny” i przejść do zakładki „Polski Bon Turystyczny” > „Mój bon”. Tam należy wpisać swój aktualny e-mail oraz numer telefonu komórkowego. Uwaga, taka rejestracja – jak zapowiada wiceminister rozwoju Andrzej Gut-Mostowy – będzie możliwa od 31 lipca.
- Jak założyć profil na PUE ZUS?
Należy wejść na stronę www.zus.pl i w nagłówku strony kliknąć „Zarejestruj w PUE”.
Możesz to zrobić bez wychodzenia z domu. Wybierz, czy chcesz to zrobić przez:
- profil zaufany,
- kwalifikowany podpis elektroniczny – wybierz [Twój kwalifikowany podpis elektroniczny],
- konto w banku, który świadczy taką usługę wspólnie z ZUS.
Następnie
część twoich danych uzupełni się automatycznie w formularzu rejestracyjnym.
Jeśli nie masz profilu zaufanego, podpisu elektronicznego lub nie korzystasz z bankowości elektronicznej, swoje dane wpisz samodzielnie. W taki sposób założysz profil niezaufany i w ciągu 7 dni będziesz musiał zgłosić się osobiście do placówki ZUS, by potwierdzić swoją tożsamość.
Potem trzeba podać jeszcze adres poczty elektronicznej oraz numer telefonu komórkowego.
Należy jeszcze ustalić hasło, za pomocą którego będziemy logować się do systemu, wszystko zatwierdzić i gotowe.
- Skąd będę wiedzieć, że bon został przyznany na moje dziecko?
Jeśli rodzic zarejestruje się na PUE ZUS, na numer telefonu komórkowego dostanie 16-cyfrowy kod – to właśnie będzie bon. Kiedy tylko taki kod zostanie wygenerowany, od razu można będzie z niego korzystać.
- Jak można będzie zapłacić bonem?
Rezerwując dla dziecka miejsce w hotelu, pensjonacie lub gospodarstwie agroturystycznym lub miejsce na koloniach, należy poinformować, że zamierzamy za usługę zapłacić bonem. Następnie trzeba będzie podać numer bonu i jednorazowy kod potwierdzający transakcję, który także będzie trzeba podać recepcjoniście.
- Czy można bon zamienić na gotówkę?
Nie, bon jest niewymienny.
- Czy może się zdarzyć, że rodzice będą musieli zwrócić bon?
Tak. Bon przyznawany będzie automatycznie. Pracownicy Polskiej Organizacji Turystycznej będą później sprawdzać, czy np. dziecko na podstawie złożonych dokumentów miało prawo do wsparcia w wysokości 1000 zł. Jeśli okaże się, że rodzic nie dołączył niezbędnych orzeczeń potwierdzających niepełnosprawność dziecka, wtedy bon zostanie odebrany.
Bon straci także dziecko, jeśli okaże się, że w chwili wejścia w życie przepisów miało ukończone 18 lat. Jeśli bon zostanie zrealizowany, a następnie okaże się, że został jednak przyznany niezgodnie z przepisami, rodzic będzie musiał zapłacić 500 zł wraz z odsetkami. Jeśli rodzic będzie unikał płatności, wszczęta zostanie wobec niego egzekucja administracyjna. Skarbówka będzie mogła np. zająć część wynagrodzenia.
- Jakie dokumenty musi dołączyć rodzic niepełnosprawnego dziecka, by dostać bon o wartości 1000 zł?
Należy złożyć przez PUE ZUS oświadczenie w celu ustalenia prawa do dodatkowego świadczenia w formie bonu. W tym oświadczeniu należy wskazać, czy dziecko ma orzeczenie o:
- niepełnosprawności – lekkim, umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności,
- częściowej niezdolności do pracy, całkowitej niezdolności do pracy, całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji albo niezdolności do samodzielnej egzystencji,
- stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i do samodzielnej egzystencji albo trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i do samodzielnej egzystencji.
Uwaga, do oświadczenia należy dołączyć kopię orzeczenia.
- Do kiedy ważny będzie bon turystyczny?
Będzie można go zrealizować do 31 marca 2022 r.
- Czy 18-latek może liczyć na 500 zł na wakacje?
Tak, o ile 18 lat skończył po dniu wejścia w życie ustawy o Polskim Bonie Turystycznym, czyli 17 lipca. Zatem bon przysługuje, jeśli dziecko osiągnęło pełnoletniość 18 lipca (i spełnia pozostałe warunki). Jeśli wcześniej – już na wsparcie się nie załapie.
- Czy jeśli bon nie zostanie przyznany, będzie można się gdzieś odwołać?
W takiej sytuacji będzie można złożyć wniosek do Polskiej Organizacji Turystycznej. POT sprawdzi, czy rodzic ma prawo do bonu. Jeśli rodzic otrzyma decyzję o odmowie przyznania świadczenia w formie bonu od POT, będzie mógł jeszcze złożyć odwołanie do ministra rozwoju.
- Na co będzie można wydać bon?
Na noclegi dla dziecka. Czyli jeśli będziemy rezerwować pobyt w hotelu, pensjonacie, wynajmować domek lub pokój w gospodarstwie agroturystycznym. Będzie można nim także zapłacić za wyjazd dziecka na obóz lub kolonie.
Nie zapłacimy nim jednak za obiad w barze, wynajęcie rowerów czy kajaków, czy za pobyt na basenie.
- Gdzie bon zrealizuję? Skąd mam wiedzieć, która firma będzie go honorować?
Powstaje lista firm, które będą mogły przyjmować płatności bonem turystycznym. Przedsiębiorcy, którzy chcą się na niej znaleźć, już mogą się rejestrować. Ministerstwo Rozwoju szacuje, że docelowo znajdzie się na liście ok. 100 tys. firm. Ich aktualny spis będzie dostępny na stronach www.pot.gov.pl, www.bonturystyczny.gov.pl, www.polska.travel.
Turysta będzie mógł wyszukiwać przedsiębiorców lub organizacje pożytku publicznego w bazie według nazw i miejscowości, w których oferują swoje usługi.
- Czy ktoś będzie sprawdzał, na co przeznaczę bon?
Nie, nikt rodzin nie będzie sprawdzać. Bonem będzie można opłacić tylko noclegi albo imprezy turystyczne (gdzie także wliczany jest nocleg).
- Czy bon muszę zrealizować jednorazowo?
Nie, bonem można dokonywać także płatności na mniejsze kwoty. To od rodzica będzie zależeć, jaką część bonu gdzie wyda.
- Czy bony można przeznaczyć na przejazd pociągiem lub autokarem na wakacje?
Bon może być przeznaczony na sfinansowanie imprezy turystycznej, której jedną z części będzie nocleg dziecka. Czyli jeśli np. planujemy podróż pociągiem nad morze, bonem nie zapłacimy za bilet kolejowy. Ale jeśli dziecko jedzie autokarem na kolonie, wtedy bonem można za taką usługę zapłacić (czyli za przejazd i pobyt w ośrodku kolonijnym).
- Czy rodzic może bonem opłacić także swój pobyt?
Tak. Założenie jest takie, że bonem można opłacić usługę hotelarską lub imprezę turystyczną na rzecz dziecka. Jeśli np. z noclegu w pensjonacie korzysta rodzic z dzieckiem, bonem można za ten pobyt zapłacić.
- Czy bonem zapłacę w parku rozrywki?
Jeśli pobyt w parku rozrywki nie jest imprezą turystyczną (czyli powiązaną z noclegiem), bonem za taką atrakcję dla dziecka nie będziemy mogli zapłacić.
- Czy za granicą będą te bony honorować?
Nie, bony mają wspomagać tylko krajową turystykę. Nie będą więc mogły być przeznaczone na sfinansowanie wakacji dla dziecka za granicą.
- Co z dziećmi, które dopiero się urodzą? Czy na nie także będzie przysługiwać bon?
Tak. Bon przyznany będzie na wszystkie dzieci, które urodzą się do 31 grudnia 2021 r. i na które będzie przyznane 500+. Przyznany będzie także na te dzieci, których rodzice będą pracować za granicą.
- Jakie dochody trzeba mieć, by dostać bon?
Bon przyznany będzie niezależnie od tego, jakie dochody mają rodzice.
- Jeśli płatność za nocleg będzie wyższa niż kwota bonu, czy będzie można resztę dopłacić gotówką?
Tak. Bonem można płacić do wyczerpania przyznanych świadczeń w formie bonu. Brakującą kwotę rodzic dopłaci z własnych środków.
- Skąd mam wiedzieć, jaką część bonu już wydałem i ile jeszcze mi zostało?
Aktualny stan środków, które będą do wykorzystania, będziemy mogli sprawdzić na PUE ZUS. Należy zalogować się na swój profil, wybrać zakładkę „Ogólny” i przejść do zakładki „Polski Bon Turystyczny” > „Mój bon”. Tam będą dostępne informacje o liczbie przyznanych bonów, a także wykonanych za ich pomocą transakcjach.
- Nie jestem hotelarzem, nie mam nawet zarejestrowanej działalności gospodarczej. Mam do wynajęcia domek na Mazurach. Czy także będę mógł przyjmować płatność bonem?
Nie. Płatności bonem mogą przyjmować jedynie przedsiębiorcy turystyczni lub osoby prowadzące organizację pożytku publicznego i realizujące usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne na terenie kraju. Do przyjmowania bonu uprawnione są legalnie działające podmioty wpisane do odpowiednich rejestrów. Podmioty przy rejestracji składają oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej.
- Jak długo przedsiębiorca będzie czekać na pieniądze z płatności bonem?
ZUS zrobi przelew w ciągu 14 dni od przyjęcia płatności za pomocą bonu (na rachunek, który podano przy rejestracji na PUE ZUS).
- Czy firmy, które będą przyjmować płatności bonem, ktoś będzie kontrolował?
Tak, takie kontrole będzie przeprowadzać Polska Organizacja Turystyczna. Jej pracownicy mogą sprawdzać, czy firmy wpisane na listę i przyjmujące płatności bonem mają wymagane zaświadczenia, m.in. czy są zgłoszone do ewidencji obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie. POT uspokaja jednak przedsiębiorców, że takie kontrole będą wyrywkowe.
- Czy bon będzie można wykorzystać na wyjazd na tzw. zieloną szkołę?
Tak, jeśli wyjazd będzie zorganizowany przez przedsiębiorcę turystycznego lub organizację pożytku publicznego, bo tylko one będą mogły realizować bony.
- Czy to możliwe, by firma turystyczna musiała zwrócić pieniądze, które dostanie z płatności bonem?
Tak. Pracownicy Polskiej Organizacji Turystycznej będą mogli kontrolować firmy, by sprawdzić, czy miały prawo do przyjmowania płatności bonem. Jeśli okaże się, że przedsiębiorca nie spełniał warunków, by skorzystać z programu, będzie musiał zwrócić wszystkie pieniądze, które dostał z płatności bonem. Zostanie także usunięty przez POT z listy przedsiębiorców.
Co ważne, POT będzie mogła wykreślić firmę z listy nie tylko w razie stwierdzenia nieprawidłowości, ale też w sytuacji, kiedy odmówi ona poddania się kontroli czy wręcz będzie ją utrudniać. Po wykreśleniu z listy, nie będzie można się na nią już ponownie wpisać.
- Czy jeśli dostanę bon na 500 zł na wakacje, będę musiała zapłacić od tego podatek dochodowy?
Nie, bon turystyczny jest zwolniony z PIT. Nie będzie także wliczać się do dochodu, jeśli dana rodzina będzie starać się o wsparcie państwa np. w formie zasiłku rodzinnego czy świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego.
- Czy jeśli zarezerwuję pobyt za pomocą bonu, ale ostatecznie nie wyjadę, dostanę zwrot zaliczki opłaconej bonem?
To zależy od ustaleń z przedsiębiorcą. Jeżeli rezerwacja była bezzwrotna, to pieniędzy nie odzyskamy. Jeśli czek posłuży jako zaliczka, wtedy firma turystyczna musi nam zwrócić całą wpłacona kwotę.
- Co, jeśli po przyjeździe do hotelu lub pensjonatu okaże się, że oferowane tam warunki odbiegają od tego, co przedstawiano w jego reklamie lub na stronie internetowej? Czy mogę w takiej sytuacji złożyć reklamację, jeśli zapłacę bonem?
Rodzic ma prawo do reklamowania usługi turystycznej, natomiast to, czy reklamacja zostanie uznana, zależy od przedsiębiorcy. POT nie ponosi odpowiedzialności za usługi realizowane przez przedsiębiorcę turystycznego lub organizację pożytku publicznego.
- Co będzie trzeba zrobić w sytuacji, kiedy przez przypadek wykasujemy z telefonu informację o przyznaniu bonu? Czy bon wtedy przepada?
Nie. Kod możesz również sprawdzić na swoim profilu na PUE ZUS w zakładce „Polski Bon Turystyczny” > „Mój Bon”. W systemie znajdziemy także informacje o kwocie pozostałej do wykorzystania i liście transakcji przeprowadzonych za jego pomocą.
- Jak długo trzeba będzie czekać na przyznanie bonu?
Nie trzeba będzie czekać na przyznanie bonu. Wystarczy go aktywować na PUE ZUS.
- Czy będzie można wyjechać na wakacje opłacone bonem po 31 marca 2022 r.?
Tak, ale pod warunkiem, że opłaty za wyjazd za pośrednictwem bonu dokonamy do 31 marca 2022 r. Do tej daty ważny będzie czek turystyczny, potem straci ważność. Jeśli ktoś więc do 31 marca 2022 r. nie wykorzysta pieniędzy, one przepadną. Nie ma jednak przeszkód, by sam wyjazd odbył się później.
- Wchodzę na swój profil na PUE ZUS i tam nie ma zakładki „Polski Bon Turystyczny”. Czy to oznacza, że coś zrobiłem nie tak? Co w takiej sytuacji należy zrobić?
Bon turystyczny można będzie aktywować dopiero 31 lipca i wtedy taka zakładka pojawi się na profilu PUE ZUS. Jeśli jej nie będzie, to znaczy, że nie mamy ustalonego prawa do świadczenia w formie bonu. W takiej sytuacji, jeśli spełniamy warunki, powinniśmy złożyć wniosek o to świadczenie do POT, która wyda w tej sprawie decyzję.
- Czy jeśli w hotelu będę płacić za nocleg bonem, recepcjonista będzie wymagać ode mnie jakichś dodatkowych dokumentów?
Nie. Trzeba będzie podać tylko numer bonu, który otrzymamy SMS-em lub e-mailem. Następnie trzeba będzie podać jeszcze jednorazowy kod potwierdzający płatność, który otrzymamy SMS-em w czasie transakcji.
- Chcę wystąpić o bon na dziecko, ale mam długi. Obawiam się, że komornik mi zajmie te pieniądze. Co mam zrobić?
Bez obaw, bon turystyczny jest zwolniony z egzekucji i potrąceń komorniczych. Ponieważ rodzic nie dostaje do ręki gotówki, bo bon ma formę elektroniczną, nikt mu tych środków nie będzie mógł odebrać.
- Jesteśmy rodziną zastępczą. Czy także możemy starać się o bon?
Tak, bon przysługuje także na dzieci znajdujące się w pieczy zastępczej, jeśli wypłacany jest na nie dodatek wychowawczy (czyli 500+). Czeki wakacyjne będą należeć się także dzieciom umieszczonym w domach dziecka i ośrodkach wychowawczych. O taką pomoc wtedy ubiegać się będą dyrektorzy tych placówek.
- Czy jeśli w te wakacje nie aktywuję bonu na dzieci, to on nam przepadnie?
Nie, nie przepadnie. Bon będzie można aktywować w dowolnym momencie. To od nas także zależy, kiedy będziemy chcieli nim opłacić nocleg dziecka. Ważne, by bon wykorzystać do 31 marca 2022 r., bo wtedy upływa jego ważność.
Bony można wykorzystać na opłacenie noclegu dziecka w hotelu, pensjonacie lub gospodarstwie agroturystycznym. Ale także zimą, np. jeśli dziecko będzie wybierać się na obóz narciarski, czy też w przyszłym roku. Trzeba jednak pamiętać, że czekiem można opłacić tylko wypoczynek na terenie kraju.
- Czy bonem będzie można zapłacić na polu namiotowym?
Tak, o ile firma, która je prowadzi, wcześniej wpisze się na listę przedsiębiorstw turystycznych, które będą przyjmowały taką formę płatności. Na listę mogą wpisywać się legalnie działające firmy, które są wpisane do oficjalnych rejestrów. Na ich stronie internetowej lub przy recepcji powinna znajdować się informacja o tym, że będą realizowały płatności za pomocą bonu turystycznego.
- Planujemy z dziećmi wycieczkę autokarową – firma oferuje noclegi w Bieszczadach, a także jednodniowy wypad na Węgry. Czy będzie można za taką wycieczkę zapłacić bonem?
Nawet jeśli noclegi będą w kraju i firma, która je organizuje, jest zarejestrowana w Polsce, za takie wycieczki nie może pobierać opłat bonem turystycznym. Przepisy mówią bowiem jasno, że taka firma musi usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne świadczyć na terenie naszego kraju. Jeśli więc dana impreza zawiera w sobie element zagraniczny, nie może zostać sfinansowana za pomocą bonu turystycznego.
- Czy za pieniądze z bonu będzie można kupić paliwo? Na wakacje z dziećmi wybieramy się samochodem.
Nie. Bon służy do sfinansowania przede wszystkim noclegów dla dziecka. Nie będzie można go wymieniać na gotówkę, ani płacić w barach lub restauracjach, także kupować paliwa lub płacić za przejazdy.
- Nie występowałam o 500+, ponieważ mój mąż pracuje za granicą i stamtąd dostajemy świadczenia na dzieci. Są one zresztą wyższe niż polskie 500+. Ale czy w takiej sytuacji dostaniemy bony na dzieci?
Nie. Bon przysługuje na dziecko, które dostaje 500+. A jeśli rodzic pracuje w innym kraju Unii Europejskiej i tam pobiera odpowiednik polskiego świadczenia, jeśli chce dostać także bon, musi i tak wystąpić do urzędu gminy o 500+. Jeśli tego nie zrobi, czeku wakacyjnego niestety nie dostanie.
- Już kilka miesięcy temu wystąpiłam o 500+. Mój były mąż pracuje za granicą i do tej pory urzędy nie mogą ustalić, czy tam pobiera świadczenia na dzieci, czy też nie. My od niego żadnych pieniędzy nie dostajemy, nie mamy też 500+. A co będzie z bonem? Czy ten program też nas ominie?
Rodzice, którzy złożyli wniosek o 500+, ale nie został on jeszcze rozpatrzony, będą mieć prawo do bonu turystycznego na dzieci. Kluczowe jest to, by taki wniosek został złożony. Postępowania w polskich urzędach trwają nawet latami, dlatego rządzący zdecydowali, by rodziców, których one dotyczą nie pozbawiać wsparcia.
- Czy obydwoje rodzice powinni występować o bon turystyczny?
Nie, występuje jeden rodzic – podobnie jak jest to w przypadku 500+. Jeśli rodzice nie są razem, wtedy o 500 zł na wakacje występuje ten, który sprawuje opiekę nad dzieckiem. Jedyną sytuacją, kiedy oboje rodzice aktywują bon, jest sprawowanie opieki naprzemiennej. Wtedy i matka, i ojciec dostają po 250 zł – razem 500 zł na dziecko.
- Czy bony będą przyznane tylko raz?
Program, z którego lada dzień rodziny będą korzystać, zakłada, że każde dziecko dostanie bon jednorazowo. Przy czym bony będą aktywne do 31 marca 2022 r. Zarówno rząd, jak i prezydenccy ministrowie zapowiadają, że chcieliby, aby takie wsparcie obowiązywało także w kolejnych latach. Jednak żadna decyzja w tej sprawie nie zapadła.