W roku akademickim 2023/2024 Gdański Uniwersytet Medyczny rozpocznie nauczanie na nowym kierunku – badania kliniczne. Są to studia stacjonarne II stopnia, o profilu ogólnoakademickim, prowadzone na Wydziale Nauk o Zdrowiu. Program został przygotowany na podstawie doświadczeń kadry akademickiej GUMed i UCK, z uwzględnieniem potrzeb społeczno-gospodarczych. Rekrutacja w turze podstawowej ruszy w połowie czerwca i potrwa do 31 sierpnia br.

– Rozszerzamy dotychczasową ofertę kształcenia o kierunek wpisujący się w aktualne potrzeby i oczekiwania zarówno naszych kandydatów, jak też potencjalnych pracodawców – mówi dr hab. Sławomir Wójcik, kierownik Działu Rekrutacji GUMed. – Status uczelni badawczej spowodował, że pojawiają się zupełnie nowe pomysły i możliwości w zakresie kształcenia specjalistów z zakresu ochrony zdrowia.

Program studiów bazuje na dziedzinie nauk o zdrowiu, uwzględniając szeroko rozumiane role zawodów medycznych. Istotne są aspekty prawne, administracyjne i psychologiczne. Misją programu jest wykształcenie absolwentów, którzy będą świadomie rozwijać badania kliniczne w Polsce, stanowiąc wsparcie dla sektora ochrony zdrowia oraz potencjał edukacyjny.

– Badania kliniczne stanowią podstawę rozwoju współczesnej medycyny. Szerokie podejście, z zapewnieniem ukierunkowanych warsztatów, pozwoli absolwentowi studiów na swobodne wybranie dalszego kierunku rozwoju i specjalizacji. Ich ukończenie umożliwi m.in. podjęcie pracy w firmie, która jest sponsorem badań klinicznych, jak również sprawne koordynowanie badań klinicznych w ośrodku – wyjaśnia prof. Edyta Szurowska, prorektor ds. klinicznych GUMed, współautorka programu nauczania na kierunku badania kliniczne.

Warto podkreślić, że program studiów obejmuje wszystkie ważne zakresy wiedzy i kompetencji, w tym m.in.: fazy badań klinicznych, aspekty prawne i etyczne w badaniach klinicznych, metody i procesy monitorowania badań klinicznych, a także zarządzanie danymi i jakością podwykonawców w badaniach klinicznych. Dodatkowo w toku kształcenia zostaną poruszone kwestie związane z nowymi technologiami i metodami pracy w badaniach klinicznych, systemami jakości i akredytacji laboratoriów oraz ochrony danych i własności intelektualnej.

Doświadczeni w realizacji badań klinicznych
Gdański Uniwersytet Medyczny, jako jeden z największych beneficjentów projektów finansowanych z Agencji Badań Medycznych, posiada wieloletnie doświadczenie w realizacji badań klinicznych. W GUMed działa Centrum Wsparcia Badań Klinicznych, którego zadaniem jest kompleksowe wsparcie badań klinicznych prowadzonych przez Uczelnię. Uczelniane CWBK konsoliduje działania zmierzające do wypracowania ścieżek poprawiających jakość badań klinicznych oraz zwiększających dostępność pacjentów do nowych terapii i schematów leczenia.

CWBK-GUMed jest częścią Multidyscyplinarnego Centrum Wsparcia Badań Klinicznych GUMed-UCK-UCS (MCWBK GUMed-UCK-UCS), współtworzonego przez jednostki partnerskie w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym i Uniwersyteckim Centrum Stomatologicznym GUMed. W wymienionych jednostkach pracują zespoły wielodyscyplinarne realizujące badania kliniczne i bezpośrednio wspierające lekarzy – głównych badaczy. Zespoły realizujące badanie kliniczne składają się z pielęgniarek, koordynatorów, monitorów oraz obsługi administracyjnej, dzięki temu badacz ma więcej czasu dla pacjenta uczestniczącego w badaniu klinicznym, a pacjent czuje się rozumiany i bezpieczny.

Profil kandydata
O przyjęcie na stacjonarne studia II stopnia na kierunku badania kliniczne mogą ubiegać się kandydaci posiadający dyplom ukończenia: studiów I i II stopnia oraz jednolitych magisterskich następujących kierunków:

I stopnia: biologia i kierunki pokrewne; biotechnologia; bioinformatyka; chemia i kierunki pokrewne; dietetyka; elektoradiologia; fizyka i kierunki pokrewne; inżynieria medyczna, biomedyczna i kierunki pokrewne; kosmetologia; pielęgniarstwo; położnictwo; ratownictwo medyczne; technologia żywności i żywienia człowieka; zdrowie publiczne; zdrowie środowiskowe
II stopnia: dietetyka; pielęgniarstwo; położnictwo; zdrowie publiczne; zdrowie środowiskowe i bhp
jednolite magisterskie: analityka medyczna; farmacja; fizjoterapia; lekarski; lekarsko-dentystyczny; psychologia zdrowia; weterynaria.

Sylwetka absolwenta
Dyplom magistra uzyskuje absolwent studiów badania kliniczne, który ma wiedzę w zakresie nauk o zdrowiu, farmaceutycznych, medycznych, biologicznych, chemicznych i społecznych konieczną do prowadzenia badań klinicznych oraz zaawansowaną wiedzę fachową dotyczącą planowania, prowadzenia i monitorowania badań klinicznych. Zna i rozumie prawodawstwo polskie, europejskie i amerykańskie dotyczące planowania, prowadzenia i monitorowania badań klinicznych, jak również zna tryb postępowania w przedmiocie wydania pozwolenia na badanie kliniczne produktu leczniczego stosowanego u ludzi.

Absolwent kierunku badania kliniczne potrafi m.in. sporządzać dokumentację używaną w badaniach klinicznych i oceniać jej poprawność oraz potrafi udzielić rzetelnej informacji dotyczącej badań klinicznych. Ponadto jest przygotowany do pracy w badaniach klinicznych oraz do udziału w monitorowaniu niepożądanych działań produktów leczniczych, jak też potrafi stosować zasady ochrony danych i własności intelektualnej. Posiadł znajomość języka obcego specjalistycznego z zakresu badań klinicznych, a w swojej pracy korzysta z wiedzy i umiejętności fachowych, zgodnie z zasadami etyki i deontologii oraz przestrzegania prawa.

Jest przygotowany do pracy w szpitalach, ośrodkach badawczych, firmach CRO oraz innych podmiotach prowadzących badania kliniczne i monitorujących niepożądane działania produktów leczniczych. Dodatkowo może podjąć zatrudnienie w innych urzędach oraz instytucjach państwowych i samorządowych działających w dziedzinie ochrony zdrowia, instytutach badawczych, jak również podmiotach prowadzących działalność badawczo-rozwojową oraz instytucjach zajmujących się poradnictwem i upowszechnianiem wiedzy z zakresu badań klinicznych.

Istnieje wiele powodów, dla których warto spożywać sok pomidorowy. To prawdziwa bomba witaminowa, która zawiera mnóstwo przeciwutleniaczy. Wysoka zawartość likopenu pomaga zapobiegać wielu nowotworom.

Likopen jest naturalnym barwnikiem z grupy karotenoidów. Najlepszym źródłem tego silnego przeciwutleniacza są produkty na bazie pomidorów, szczególnie sprawdzi się sok, który dostarczy organizmowi nawet trzy razy więcej antynowotworowych składników niż surowe warzywo.
Profilaktyczna dawka likopenu to około 12 do 15 mg na dobę, ale najlepsze efekty przyniesie spożywanie 30 mg w ciągu dnia. W szklance soku pomidorowego znajdziemy aż 22 mg przeciwutleniacza.

Regularne spożywanie produktów bogatych w likopen pomaga zapobiegać nowotworom. Szczególnie zalecane jest w profilaktyce raka prostaty, jelita, płuc, wątroby i jajnika. Picie szklanki soku pomidorowego dziennie przyniesie wiele korzyści zdrowotnych.

Badania naukowców z Uniwersytetu Illinois w Chicago wykazały, że ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy było pięciokrotnie mniejsze u pacjentek, u których stężenie likopenu było wyższe w porównaniu do kobiet z niskim poziomem przeciwutleniacza.

Na temat zalet likopenu pojawia się coraz więcej badań. Naukowcy zalecają spożywanie produktów z wysoką zawartością tego naturalnego barwnika. Powoduje zwalczanie wolnych rodników i obniża ryzyko na raka nawet o 60 procent.

Likopen ma również działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne oraz przeciwbakteryjne. Do tego pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i obniża poziom szkodliwego cholesterolu.

Zaleca się spożywanie soku pomidorowego nie tylko ze względu na wysoką zawartość likopenu. W szklance napoju znajdziemy też mnóstwo potasu, wapnia, magnezu, żelaza, błonnika pokarmowego oraz witaminę K.

Sok pomidorowy to także doskonałe źródło kwasu foliowego, który jest szczególnie ważny dla kobiet w ciąży. Szklanka czerwonego napoju zawiera zaledwie 32 kcal, więc z powodzeniem można go spożywać na diecie.

Ponad 10 mln zł otrzymał Gdański Uniwersytet Medyczny na utworzenie Multidyscyplinarnego Centrum Wsparcia Badań Klinicznych (MCWBK) w ramach pierwszego konkursu Agencji Badań Medycznych na tworzenie i rozwój Centrów Wsparcia Badań Klinicznych. Środki umożliwiają stworzenie niezbędnej infrastruktury i rozwój kadry Centrum.

Oficjalne otwarcie jednostki odbyło się 3 marca 2023 r. W wydarzeniu wzięli udział: rektor GUMed prof. Marcin Gruchała, wiceminister zdrowia Piotr Bromber oraz prezes Agencji Badań Medycznych dr hab. Radosław Sierpiński wraz z dyrektor Centrum Rozwoju Badań Klinicznych ABM Agnieszką Ryniec. Uroczystość zaszczycili swoją obecnością m.in.: posłanka na Sejm RP Elżbieta Gelert, członkini Zarządu Województwa Pomorskiego Agnieszka Kapała-Sokalska, wiceprezydent Gdańska Monika Chabior, dyrektor Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ Monika Kasprzyk oraz dyrektor Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego dr Jerzy Karpiński. Obecni byli również: przedstawiciele Władz Uczelni, Senatu i Rady Uczelni, dyrektor naczelny UCK Jakub Kraszewski, prezes UCS dr Mirosława Pellowska-Piontek oraz kierownicy Centrów Wsparcia Badań Klinicznych jednostek partnerskich – kierownik Biura CWBK GUMed prof. Piotr Widłak i pełnomocnik dyrektora UCK ds. CWBK dr hab. Tomasz Stefaniak. Nie zabrakło głównych badaczy i zespołów badawczych realizujących projekty finansowane przez ABM oraz pracowników MCWBK z GUMed i UCK.  

− Istotą działania uczelni medycznych, poza kształceniem kadr, jest prowadzenie badań w obszarze nauk medycznych, a już w szczególności badań klinicznych. Nie da się prowadzić badań medycznych wyłącznie siedząc za biurkiem uniwersyteckim. Do tego potrzebne jest profesjonalne narzędzie, jakim są szpitale kliniczne, podmioty medyczne, na których terenie i przy można powiedzieć dzięki zapleczu infrastrukturalnym, dzięki zapleczu organizacyjnymi, dzięki zapleczu ludzkim tego typu badania w  ogóle można prowadzić − podkreślił prof. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

Jak zaznaczył Rektor GUMed, badania kliniczne często stanowią ogromną szansę dla wielu pacjentów z ciężkimi schorzeniami, ratując im życie i  umożliwiając dostęp do innowacyjnych, niezwykle nowoczesnych terapii, które jeszcze nie są dostępne w ramach standardowego leczenia.

− Chciałbym bardzo podziękować naszym badaczom, którzy realizują te trudne projekty dla naszej Uczelni, dla rozwoju nauk medycznych i dla dobra naszych pacjentów dodał rektor Marcin Gruchała. − Dziękuję także naszym partnerom w  tym projekcie – Uniwersyteckiemu Centrum Klinicznemu, które jest nie tylko szpitalem niosącym pomoc pacjentom, ale stanowi niezwykle ważny ośrodek prowadzenia badań naukowych i Uniwersyteckiemu Centrum Stomatologicznemu, które jest również niezwykle ważnym partnerem dla Uczelni w tym zakresie.

Gdański Uniwersytet Medyczny należy do najbardziej aktywnych wnioskodawców uzyskujących dofinansowanie Agencji Badań Medycznych. Obecnie Uczelnia jest liderem 16 projektów finansowanych przez ABM, wśród których 15 to projekty badawczo-naukowe, a jeden dotyczy utworzenia Multidyscyplinarnego Centrum Wsparcia Badań Klinicznych. Łączna wartość dofinansowania to ponad 201 mln zł.

Projekt będzie realizowany w latach 2021-2026. Ponad 10 mln zł   finansowania ze środków budżetu państwa  od Agencji Badań Medycznych przeznaczono na: adaptację i wyposażenie ok. 20 pomieszczeń biurowych, wyposażenie Ośrodka Badań Klinicznych Wczesnych Faz w sprzęt medyczny, jak również stworzenie systemu informatycznego zarządzania badaniami klinicznymi oraz zatrudnienie personelu.

MCWBK jest jednostką kompleksowo wspierającą realizację klinicznych projektów badawczych, finansowanych ze środków na naukę przyznawanych w trybie konkursowym oraz organizującą realizację badań klinicznych zlecanych przez inne podmioty komercyjne i akademickie. Dzięki wsparciu udzielonemu przez ABM, MCWBK ułatwi realizację w gdańskim ośrodku naukowo-klinicznym nowych wysokospecjalistycznych badań klinicznych komercyjnych i niekomercyjnych, często dotychczas nierealizowanych na terenie Polski.

− To ważny okres, jeśli chodzi o badania kliniczne w Polsce. Kilka lat temu powstała Agencja Badań Medycznych, a mam nadzieję, że w przyszłym tygodniu zakończy się proces legislacyjny w Sejmie, jeżeli chodzi o ustawę badań klinicznych. Zamykamy ważny proces, ważny etap wsparcia procesu badań klinicznych w Polsce. Tworzymy zupełnie inną przestrzeń tych badań, nowoczesną transparentną, co ważne w całym tym procesie legislacyjnym − zaznaczył wiceminister zdrowia Piotr Bromber. − Gratuluję Panie Rektorze  otwarcia tego Centrum. Mam nadzieję, że jest kolejny impuls do realizacji badań klinicznych na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, który dla nas jako dla Ministerstwa jest niezwykle ważny.

Multidyscyplinarne Centrum Wsparcia Badań Klinicznych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego i Uniwersyteckiego Centrum Stomatologicznego (MCWBK GUMed, UCK i UCS) zostało powołane w celu stworzenia efektywnej struktury zajmującej się kompleksową obsługą oraz zarządzaniem badaniami klinicznymi i eksperymentami medycznymi, w  tym eksperymentami badawczymi, uruchamianymi w GUMed. Do zadań jednostki należy także wsparcie badań klinicznych prowadzonych w UCK i UCS. Na MCWBK składają się z Centra Wsparcia Badań Klinicznych (CWBK) istniejące w strukturach właściwych jednostek partnerskich (tj. GUMed, UCK i UCS)

− Dzisiaj Gdańsk dołącza do elitarnego grona najlepszych uniwersytetów w Polsce, które prowadzą badania na najlepszy europejskim, a być może – nie boję się tego powiedzieć − na najlepszym światowym poziomie − powiedział prezes Agencji Badań Medycznych dr hab. Radosław Sierpiński. − To wielkie święto Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, ale również pacjentów, bowiem badania kliniczne to dostęp do bardzo często nowoczesnych, wspaniałych terapii w wielu schorzeniach, które są szansą na dłuższe, lepsze życie.

Jak dodał Prezes ABM, przez ostatnie 4 lata działania Agencja przeznaczyła ponad 2 mld zł na sektor badań klinicznych w Polsce, w  tym kilkaset projektów, w których uczestniczy ponad 60 tysięcy pacjentów, którzy w  całej Polsce biorą udział w badaniach finansowanych w ten sposób przez skarb państwa.

− Spotykamy się, żeby otworzyć 15 z 23 Centrów Wsparcia Badań Klinicznych. Mówimy o sieci, o pewnej marce i jakości, którą budujemy w Polsce − mówił prezes Sierpiński. − Badania kliniczne to w pewnym sensie obudowanie nauką najnowocześniejszych terapii. To właśnie robimy, dzięki takim działaniom i temu wsparciu możemy pomóc pacjentom w najlepszy możliwy sposób. To, co mnie bardzo cieszy to fakt, że w pewnym sensie idea powstawania Centrum Badań Klinicznych powstawała tutaj, w Gdańsku. Kiedy tworzyliśmy Agencję, kiedy wspólnie z Ministrami myśleliśmy, co możemy zrobić, żeby poprawić infrastrukturę w Polsce i przyglądaliśmy się temu, co zostało zrobione w  Gdańsku – otwartemu w 2019 r. Ośrodkowi Badań Klinicznych Wczesnych Faz i organizacji badań klinicznych w szpitalu po to, aby ten model właściwie zastosować w całej Polsce. 

W ramach MCWBK zaplanowano wsparcie innowacyjnej infrastruktury badawczej, w  tym Centrum Badań Klinicznych Wczesnych Faz, w której realizowane będą projekty naukowe we współpracy z najlepszymi instytucjami naukowymi na świecie. W planach MCWBK jest również udział w  kształceniu studentów i lekarzy. Dzięki wsparciu zespołów badawczych GUMed przez MCWBK, Uczelnia zwiększy swój udział w pionierskich badaniach nad nowymi lekami, bez których jest niemożliwy rozwój medycyny.

− To Centrum jest przykładem tego, że korzystając z  pewnych idei i zapału, można zrealizować marzenia, które w zasadzie nigdy nie były możliwe do zrealizowania. Te idee, to są bardzo wczesne pomysły, które dają niesamowitą perspektywę. Jeśli nie sprawdzimy, co jest za tym horyzontem, to nie odkryjemy nowego lądu. A to wszystko, Centrum i projekty, dają taką możliwość − podkreślił Jakub Kraszewski, dyrektor naczelny UCK.

Jak zaznaczyła dr Mirosława Pellowska-Piontek, prezes UCS GUMed, to jedyne Centrum Wsparcia Badań Klinicznych w kraju, w skład którego wchodzi centrum stomatologiczne. W stomatologii następuje ogromny postęp technologiczny, a włączenie jednostki w struktury MCWBK stwarza nowe możliwości jej rozwoju jednostki i realizacji unikatowych badań klinicznych w  tym obszarze.

Sieć CWBK ma na celu zapewnienie jednolitego standardu realizacji badań, wysokiej jakość obsługi pacjentów oraz zwiększenia liczby komercyjnych i niekomercyjnych badań klinicznych. Powstanie sieci pozwoli na utworzenie wystandaryzowanych ośrodków na wzór struktur istniejących na zachodzie Europy. Staną się one flagowymi instytucjami w ochronie zdrowia prowadzącymi badania o najwyższym standardzie, z troską o bezpieczeństwo uczestników badań. Badania kliniczne w Polsce będą dzięki temu prowadzone w sposób przyjazny zarówno dla szpitala, jak i pacjenta.

Dziś przypada Światowy Dzień Walki z Depresją. Jego celem jest upowszechnienie wiedzy na temat depresji i innych zaburzeń z nią związanych.

Według WHO depresja to czwarta najpoważniejsza choroba na świecie i jedna z głównych przyczyn samobójstw. Jest też najczęstszą chorobą psychiczną. Depresja w znaczący sposób utrudnia funkcjonowanie ludzi w społeczeństwie, jest także przyczyną niesprawności i niezdolności do pracy. Na tę chorobę zapadają osoby w każdym wieku. Wśród przyczyn wskazuje się m.in. na stres, szybkie tempo życia czy brak wsparcia najbliższych.

Psychiatra dr Maciej Żerdziński zaznaczył, że objawy depresyjne utrzymujące się dłużej niż 14 dni świadczą o chorobie.

– Jeżeli natomiast smutek trwa co najmniej dwa tygodnie, wydłuża się i nie sposób uzyskać żadnego pocieszenia w czasie trwania tego stanu, człowiek jest bezradny wobec swojego przygnębienia, melancholii, nie doczuwa radości, nie jest w stanie pocieszyć go żadna dobra wiadomość, żadne niezwykle korzystne wydarzenie,  to wtedy rozpoznajemy już epizod depresji, czyli choroby depresyjnej – wyjaśnił.

Na depresję choruje ok. 1 mln 200 tys. Polaków, a na całym świecie cierpi na nią ok. 350 mln osób. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że do 2030 roku depresja będzie najczęściej występującą chorobą.