Sejm rozszerza dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Dzieci do 18. roku życia oraz seniorzy powyżej 65 lat będą mogli otrzymywać bezpłatne leki od każdego lekarza, niezależnie od tego, czy ma kontrakt z NFZ.

Sejm uchwalił ustawę, która poszerza uprawnienia lekarzy w zakresie wystawiania recept na darmowe leki. Dzięki nowelizacji dzieci do 18. roku życia oraz seniorzy powyżej 65 lat będą mogli otrzymywać bezpłatne leki od każdego lekarza, niezależnie od jego kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Jak informuje PAP, lekarze prowadzący prywatne praktyki oraz specjaliści w dziedzinach takich jak psychiatria, leczenie uzależnień, stomatologia czy opieka paliatywna i hospicyjna również będą mogli wystawiać recepty na darmowe leki dla najmłodszych i najstarszych pacjentów.

Dotychczas takie uprawnienia mieli jedynie lekarze związani kontraktem z NFZ w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej lub leczenia szpitalnego.

Przypomnijmy, że środowisko medyczne od dawna już apelowało o zmianę powyższego przepisu, który powodował wiele ograniczeń i m.in. uniemożliwiał przepisywanie recept lekarzom posiadającym umowy z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, leczenia stomatologicznego, opieki paliatywnej i hospicyjnej.

Prawa do przepisywania darmowych leków uprawnionej grupie pacjentów nie posiadali także lekarze prowadzący prywatne praktyki.

Ustawa przewiduje również zmiany dla farmaceutów. Będą oni mogli wystawiać w aptekach recepty farmaceutyczne na zalecane refundowane szczepionki dostępne w aptece.

Dotychczas, choć farmaceuci mogli wystawić receptę na szczepionkę, nie obejmowała ona refundacji, a pacjenci musieli udać się po nią do przychodni, aby skorzystać z dofinansowania.

Podczas środowego posiedzenia sejmowej komisji zdrowia wiceminister Marek Kos zapewnił, że NFZ dysponuje środkami na pokrycie kosztów wynikających z wprowadzanych zmian, które rząd oszacował na 415 mln zł rocznie. Według niego w przyszłym roku Fundusz będzie mógł przeznaczyć na refundację leków ponad 33 mld zł.

Podkreślił, że w 2025 roku będzie możliwe przeznaczenie kilku miliardów złotych więcej na ten cel w porównaniu do 2024 roku, w którym maksymalne wydatki wyniosą 24,5 mld zł.

Według najnowszych danych roczna liczba zachorowań na nowotwory w naszym kraju wzrosła do 185 tys., a liczba zgonów sięga prawie 100 tys. - poinformował we wtorek prezes Polskiej Unii Onkologii dr Janusz Meder. Zapewnił zarazem, że zwiększa się skuteczność leczenia schorzeń onkologicznych, choć wciąż odstajemy od Europy Zachodniej i USA.

Podczas pandemii pogorszyła się wykrywalność chorób nowotworowych, szczególnie we wcześniejszym etapie rozwoju. Ostatnio jest pod tym względem nieco lepiej, ale więcej nowotworów wykrywanych jest w stadium bardziej zaawansowanym. To skutek tzw. długu pandemicznego, który teraz musimy spłacać m.in. w tej postaci.

Według prezesa Polskiej Unii Onkologii dr. Janusza Medera odsetek chorób nowotworowych wykrywanych w stanie zaawansowanym w latach 2022-2024 wzrósł o 5 proc. Zaznaczył jednak, że skuteczność leczenia wielu chorób nowotworowych w naszym kraju się poprawiała. "W ostatnich 20-30 latach wzrosła ona średnio o 30-50 proc., wciąż jednak odstajemy od Europy Zachodniej i USA" - stwierdził.

Z danych przedstawionych przez specjalistę podczas konferencji dla dziennikarzy "Onkologia 2024 - podsumowanie roku" wynika, że pięcioletnie przeżycia w Polsce dla wszystkich nowotworów ogółem nie przekraczają 50 proc., podczas gdy w Europie Zachodniej sięgają 70-80 proc., a w USA - nawet 70-80 proc.

"Wiele się zmieniło w onkologii" - zaznaczył dr Meder. - "Obecnie nawet dziesiątki lat od wykrycia można żyć z chorobą nowotworową, co pokazuje jak duży jest postęp. Lepsze wyniki terapii uzyskuje się nawet u pacjentów z wyższym stopniem zaawansowania nowotworu. A kiedyś w takiej sytuacji byliśmy bezradni, rokowania były fatalne, przeżycia wynosiły jedynie kilka lub najwyżej kilkanaście miesięcy. Teraz z zaawansowanym nowotworem można żyć nawet wiele lat. W Polsce 1,3 mln ludzi żyje z rozpoznaną chorobą nowotworową".

Prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego prof. Piotr Rutkowski podał przykład raka płuca i czerniaka skóry. Pięcioletnie przeżycia pacjentów z rakiem płuca zdiagnozowanych w latach 2010-2017 wzrosły średnio z 12 do 18 proc. ( z 11 do 15 proc. u mężczyzn i z 15 do 21 proc. wśród kobiet). W przypadku czerniaka skóry pięcioletnie przeżycia z tego samego okresu diagnostycznego są znacznie lepsze. Zwiększyły się one ogółem z 52 do 76 proc. (z 47 do 74 proc. u mężczyzn i z 57 do 78 proc. wśród kobiet).

Jak podkreślił specjalista, wyniki te - zawarte raporcie Narodowej Strategii Onkologicznej - wskazują na "stopniową poprawę w przeżywalności chorych". Zaznaczył, że niepokojący jest wzrost zachorowań na raka płuca wśród kobiet, spowodowany paleniem tytoniu. Kobiety cześciej już umierają na raka płuca niż na raka piersi. Spadek zachorowalności na raka płuca utrzymuje się jedynie wśród mężczyzn, co jest zasługą zerwania z tym nałogiem przez część palących mężczyzn.

Według kierownika Katedry Onkologii i Kliniki Radioterapii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie prof. Sergiusza Nawrockiego przykład raka płuca pokazuje, jak wiele zależy od nas samych. "Ryzyko zachorowania na nowotwory w aż 40 proc. zależy od naszych zachowań, takich właśnie jak palenie tytoniu i sięgania po inne używki, w tym alkohol, oraz od diety i aktywności fizycznej" - przekonywał. Otyłość nie tylko zwiększa ryzyko zachorowania na raka, ale pogarsza też leczenie i rokowania, gdy choroba nowotworowa zostanie wykryta.

Specjalista wskazał na niekorzystne zmiany w zachowaniach dzieci i młodzieży, które w przyszłości mogą skutkować większym ryzykiem zachorowania na schorzenia onkologiczne. Powołał się na raport Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Sportu i Turystyk, z którego wynika, że od 25 lat systematycznie spada kondycja fizyczna młodzieży.

Jednocześnie znaczna część młodzieży sięga po używki. Z danych przedstawionych przez prof. Nawrockiego wynika, że 180 tys. nastolatków poniżej 18. roku życia, co roku w naszym kraju rozpoczyna palenie tytoniu. Aż 30 proc. uczniów spróbowało nikotyny po raz pierwszy w postaci e-papierosów, a 78 proc. młodzieży wybiera te o smakach owocowych. "Aż 4 mln dzieci u nas to również bierni palacze" - dodał.

Prezes Polskiej Unii Onkologicznej prof. Janusz Meder przypomniał, że 50 proc. nowotworów można uniknąć, przestrzegając zasad europejskiego kodeksu walki z rakiem. Na dwóch pierwszych miejscach wymienia się w nim zaprzestanie palenia tytoniu oraz dbanie o środowisko wolne od dymu tytoniowego. Na kolejnych miejscach są: aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie, ograniczenie spożycia alkoholu, unikanie nadmiernego opalania się oraz substancji rakotwórczych w miejscu pracy, karmienie piersią w przypadku kobiet oraz unikanie promieniowania radonowego w domu.

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed silnym wiatrem i trudnymi warunkami pogodowymi, które będą obowiązywać od poniedziałku rano. W kilku regionach są to alerty II stopnia.

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) poinformował o wydaniu ostrzeżeń I i II stopnia dotyczących silnego wiatru. Alerty będą obowiązywać od samego rana w poniedziałek.

Ostrzeżenia I stopnia zostały wydane dla całego obszaru Polski. Dodatkowo, dla województw warmińsko-mazurskiego i podlaskiego oraz dla całego wybrzeża, IMGW wydał ostrzeżenia II stopnia.

"W nocy i jutro prognozowane są silne porywy wiatru. Na północy do 100 km/h, a na pozostałym obszarze kraju do 85 km/h" - ostrzega IMGW.

Możliwe też burze

"Przed nami dynamiczny poniedziałek. Pojawi się bardzo silny wiatr, opady, możliwe będą także burze. (...) Sytuacja jest rozwojowa" - czytamy na profilu Sieci Obserwatorów Burz na portalu X.

W całym kraju w poniedziałek będzie pochmurno, miejscami wystąpią opady deszczu, a na południu - deszczu ze śniegiem. W górach możliwy śnieg. Zrobi się jednak cieplej. Temperatura maksymalna wyniesie od 5 stopni Celsjusza na południowym wschodzie do 11 stopni na zachodzie, w rejonach podgórskich około 4 stopnie.

Alerty IMGW będą obowiązywać do godzin wieczornych w poniedziałek.

W kolejnych dniach pogodę w Polsce nadal będą kształtować pochmurne i wietrzne niże atlantyckie. Dopiero w środę pojawi się chwilowy klin wyżowy, a ciśnienie lekko wzrośnie.

- Pogoda rozwinie szeroki wachlarz zjawisk, często niebezpiecznych, jak opady marznące i silny wiatr - podkreśla synoptyk TVN Meteo.